1. Ταυτότητα.
Τίτλος: «Είναι- Φαίνεσθαι» στην Ελένη του Ευριπίδη.
Δημιουργός: Γκούβα Κων/να, καθηγήτρια Φιλόλογος.
Πρόταση για διδασκαλία στην τάξη.
Πεδίο: Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, Διδακτικό αντικείμενο: Δραματική
Ποίηση-Ελένη του Ευριπίδη, Ενότητα: Β΄ σκηνή του Προλόγου στίχοι 83-191.
Τάξη: Γ΄Γυμνασίου.
Χρονική διάρκεια: 2 διδακτικές ώρες.
Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή: Σύνδεση με Διαδίκτυο,
εξοικείωση με βασικά εργαλεία ΤΠΕ, χρήση ανοιχτών διερευνητικών
περιβαλλόντων, εγκατάσταση και χρήση Λογισμικών (Θύμησις- Όμηρος).


2. Σύντομη περιγραφή (περίληψη).
Επιχειρείται να γίνει παράλληλη «ανάγνωση» του αποσπάσματος του σχολικού εγχειριδίου, με κείμενα της Αρχαίας( Ιλιάδα) και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Ελένη του Σεφέρη, του Ρίτσου κ.α ), με εικαστικό υλικό τόσο από το σχολικό εγχειρίδιο όσο και από το Διαδίκτυο, με εστίαση στις έννοιες είναι-φαίνεσθαι.Οι μαθητές αφού βρουν τις πληροφορίες, τις αξιολογήσουν, τις συγκρίνουν, στη συνέχεια θα πρέπει να τις καταγράψουν σε κείμενο ηλεκτρονικής μορφής στον επεξεργαστή κειμένου (word ), να τις παρουσιάσουν στην τάξη και στη συνέχεια μέσα από τη σύνθεση των αποτελεσμάτων να λειτουργήσουν ως σκηνοθέτες και σκηνογράφοι δημιουργώντας μια παράσταση με θέμα το «είναι και το φαίνεσθαι».

3. Στόχοι- Σκεπτικό
Γενικοί Στόχοι:
Γενικότερα με τη διδασκαλία της Ελένης επιδιώκεται οι μαθητές
1) να συνδέσουν την τραγωδία με τη λογοτεχνική παράδοση που έχει δημιουργηθεί γύρω από το πρόσωπο της Ελένης: Ομηρικό έπος, αρχαία λυρική ποίηση, Ηρόδοτος, τραγωδίες του Τρωικού κύκλου,
2) να γνωρίσουν από πιο κοντά ως άνθρωπο τη γυναίκα- σύμβολο, να προσλάβουν μια διαφορετική εκδοχή του μύθου στην οποία βασίζει την πλοκή της τραγωδίας του ο Ευριπίδης και παράλληλα να κατανοήσουν το φαινόμενο των παραλλαγών του μύθου, οι οποίες μπορούν να δείξουν επίσης σχέσεις της επικής και της δραματικής ποίησης,
3) να αντιληφθούν τη μεγάλη σημασία που δίνει το έργο στην επινοητικότητα και τους τρόπους που βρίσκει το ανθρώπινο μυαλό, για να ξεπερνά την κάθε απειλή, καθώς η υπέρβαση των δυσκολιών οφείλεται αποκλειστικά σε τρόπους που εφευρίσκει η ανθρώπινη λογική.
Ειδικοί στόχοι της ενότητας

Γνωστικοί:
1) Οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με την αρχαία και σύγχρονή τους λογοτεχνική παραγωγή για ένα θέμα που απασχόλησε τον άνθρωπο, εμβαθύνοντας μέσα από την παράλληλη ανάγνωση,

2) να γνωρίσουν τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας και πώς αυτά λειτουργούν στη συγκεκριμένη ενότητα.

3) να γνωρίσουν την αξία του λόγου και της θεατρικής πράξης,

4) να διαπιστώσουν διαφορές της θεατρικής πράξης, (σκηνογραφία, σκευή, τεχνολογικός εξοπλισμός) ανάμεσα στο παρελθόν και το σήμερα.

Παιδαγωγικοί:
1) Να εργαστούν ακολουθώντας την ομαδοσυνεργατική μέθοδο.
2)Να ασκήσουν την κριτική τους ικανότητα και την παρατηρητικότητα.
3) Να δημιουργηθούν συνειρμοί που θα ενεργοποιήσουν τις προσληπτικές τους ικανότητες, καθώς και συλλογισμοί και προβληματισμοί.
4) Να βιώσουν τη χαρά της δημιουργικότητας ασκώντας παράλληλα και τη φαντασία τους λειτουργώντας ως σκηνοθέτες, σεναριογράφοι, σκηνογράφοι κ.α.

Τεχνολογικοί:
1) Να ασκηθούν οι μαθητές στην εργασία σε ανοιχτά και κλειστά περιβάλλοντα μάθησης,
2) να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο και να εξοικειωθούν με τον επεξεργαστή κειμένου ( τεχνικός γραμματισμός).
3) Να καταλάβουν την αξία της τεχνολογίας ως μέσο για πληροφόρηση, δημιουργική εργασία και διασκέδαση.

4. Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης.
Αφετηρία:
Οι μαθητές θα οδηγηθούν στην αίθουσα Πληροφορικής. Εκεί θα γίνει μία σύνδεση με την προηγούμενη ενότητα μέσα από ερωτήσεις του καθηγητή και στη συνέχεια ανάγνωση των στίχων 83-191 (Β΄Σκηνή προλόγου –Ελένη Ευριπίδη) από το σχολικό εγχειρίδιο.
Ενδεικτική κατανομή του χρόνου :
Στη συνέχεια και για μία (1) διδακτική ώρα οι μαθητές αφού χωριστούν σε ομάδες (έτσι η σκέψη κάθε μαθητή της κάθε ομάδας ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπόλοιπων μαθητών της ομάδας κι έτσι το τελικό προϊόν της εργασίας θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των μελών της ομάδας) κατά την κρίση του διδάσκοντα θα αναλάβουν συγκεκριμένες εργασίες των οποίων τα αποτελέσματα θα τα παρουσιάσουν στην ολομέλεια κατά τη δεύτερη διδακτική ώρα κατά την οποία θα γίνει η σύνθεση όλων των εργασιών, ώστε να προκύψει μία νέα εργασία που θα παρουσιάζει τα συγκεντρωτικά συμπεράσματα.
Ρόλος του διδάσκοντα: καθοδηγητικός.
Εργαλεία-Πηγές που θα χρησιμοποιηθούν: επεξεργαστής, Διαδίκτυο, μηχανές αναζήτησης, συγκεκριμένα λογισμικά.
Δραστηριότητες των μαθητών: Εργασία κατά ομάδες, έρευνα των πηγών, παραγωγή προσχεδιασμένου προφορικού και γραπτού λόγου με μορφή σημειώσεων, παρουσίαση στην τάξη. Ειδικότερα:
Α΄ ΟΜΑΔΑ:








Προτεινόμενη βιβλιογραφία
• Ανδριανού Ε. - Ξιφαρά Π., Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο, ΕΑΠ, (Πάτρα, 2001).
• Lesky Al., Η τραγική ποίηση των αρχαίων Ελλήνων, Τομ. Α΄, Αφοί Κυριακίδη, (Θεσσαλονίκη, 1981)
• Λιγνάδης Τ., Το ζώον και το τέρας: Ποιητική και υποκριτική λειτουργία του αρχαίου ελληνικού δράματος, Ηρόδοτος, (Αθήνα, 1988),
• Vernant, J.P. - Naquet P.V., Μύθος και Τραγωδία στην Αρχαία Ελλάδα, Δαίδαλος-Ι. Ζαχαρόπουλος, (Αθήνα 1988).
• Wiles, David, Tragedy in Athens, Cambridge University Press, (London 1997